Rodzina

Odrzucenie spadku w imieniu dziecka

Śmierć bliskiej osoby wiąże się nie tylko z emocjonalnym ciężarem, ale również z koniecznością uporządkowania spraw majątkowych. Jednym z częstszych problemów, z jakimi zgłaszają się do mnie klienci, jest dziedziczenie długów przez małoletnie dzieci. Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, że nawet niemowlę może być spadkobiercą – a tym samym odpowiadać za zobowiązania zmarłego. W takich przypadkach warto rozważyć odrzucenie spadku w imieniu dziecka. W tym artykule wyjaśnię, kiedy i jak można to zrobić, krok po kroku. Dowiesz się również, jakie błędy popełniają najczęściej rodzice oraz jak ich uniknąć.

Kiedy rodzic może odrzucić spadek za dziecko?

Zgodnie z przepisami, dziecko może dziedziczyć po zmarłym członku rodziny – także w sytuacjach, gdy spadek zawiera długi przewyższające wartość majątku. Dlatego tak ważne jest, aby działać szybko i zgodnie z procedurą.

Kto to jest małoletni?

Małoletnim jest osoba, która nie ukończyła 18 roku życia i nie zawarła małżeństwa. W przypadku takiego dziecka rodzic nie może samodzielnie odrzucić spadku w jego imieniu – musi uzyskać na to zgodę sądu rodzinnego.

Władza rodzicielska a zgoda sądu

Rodzic, który sprawuje władzę rodzicielską, ma obowiązek chronić interesy dziecka. Jednak nawet jeśli oboje rodzice są zgodni co do decyzji, nie mogą złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku bez uprzedniej zgody sądu. Wynika to z faktu, że jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka.

Kto? Może samodzielnie odrzucić spadek? Potrzebuje zgody sądu?
Pełnoletni ✅ Tak ❌ Nie
Rodzic za dziecko ❌ Nie ✅ Tak
Opiekun prawny ❌ Nie ✅ Tak

gdy nie odrzucisz spadku

Procedura krok po kroku

Krok 1: Ustalenie terminu

Na odrzucenie spadku mamy 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedzieliśmy się o tytule powołania do spadku. W przypadku dziecka termin ten biegnie od chwili, gdy rodzic dowiedział się o spadku, nie od momentu uzyskania zgody sądu – dlatego czas jest tu kluczowy.

Krok 2: Wniosek do sądu rodzinnego

Aby złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka, należy najpierw uzyskać zgodę sądu opiekuńczego.

💰 Opłata sądowa: 100 zł

📑 Załączniki:

  • Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka
  • Akt zgonu spadkodawcy
  • Dowód tożsamości rodzica (PESEL/KRS)
  • Projekt oświadczenia o odrzuceniu spadku
  • Uzasadnienie (np. zadłużenie spadku)

Krok 3: Oczekiwanie na zgodę sądu

Czas oczekiwania wynosi zazwyczaj 2–3 miesiące. Sąd może:

  • wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym (bez rozprawy),
  • wyznaczyć rozprawę – np. w przypadku konieczności przesłuchania rodziców.

Krok 4: Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku

Po uzyskaniu zgody sądu należy złożyć oświadczenie przed notariuszem lub w sądzie cywilnym. Liczy się termin 6 miesięcy od daty uzyskania zgody.

Linia czasu – od śmierci spadkodawcy do złożenia oświadczenia
Linia czasu – od śmierci spadkodawcy do złożenia oświadczenia

Najczęstsze błędy i jak ich unikać

❌ Niezłożenie wniosku na czas
❌ Złożenie oświadczenia przed uzyskaniem zgody sądu
❌ Brak uzasadnienia

📌 Lista: 5 rzeczy, których NIE robić przy odrzucaniu spadku w imieniu dziecka

  • Nie składaj oświadczenia bez zgody sądu
  • Nie przekraczaj terminu 6 miesięcy
  • Nie zapomnij o załącznikach
  • Nie składaj jednego wniosku dla kilku dzieci
  • Nie zakładaj, że brak reakcji sądu oznacza zgodę

Co, jeśli jest więcej dzieci lub rodzice są rozwiedzeni?

Każde dziecko to osobna sprawa – osobna zgoda sądu i osobne oświadczenie.

Sytuacja Co robić?
Jedno dziecko Zgoda sądu + oświadczenie
Kilkoro dzieci Osobna zgoda i oświadczenie dla każdego
Rodzice po rozwodzie Zgoda obojga (jeśli oboje mają władzę)
Brak zgody jednego rodzica Sąd rozstrzyga spór

📞 Potrzebujesz pomocy w przygotowaniu wniosku lub reprezentacji przed sądem?
Skontaktuj się z moją kancelarią – pomogę Ci zadbać o interesy Twojego dziecka.

Może Cię zainteresować:
Kontakt
Tatiana Parma-Mura

Radca Prawny, Prawnik Rybnik