Czym jest separacja i jak ją uzyskać?

Rozwód jest doskonale znanym pojęciem i oznacza trwałe zakończenie małżeństwa. Pojęcie „separacja” jest jednak większości z nas obce i wiele osób nie wie, na czym polega i z jakimi konsekwencjami się wiąże. Uzyskanie separacji jest o wiele prostsze i wiąże się z sądowym uregulowaniem rozłączenia małżonków. Separacja nie kończy jednak związku małżeńskiego i stosowana jest jako rozwiązanie tymczasowe.

Czym jest separacja?

Pojęcie separacji pojawiło się w polskim prawie w 1999 roku. Separacja jest rozwiązaniem tymczasowym w przypadku całkowitego rozpadu pożycia małżeńskiego. Rozwiązanie to stosuje się jednak w przypadku zauważenia przez sąd szansy na powrót małżonków do wspólnego życia.   Bardzo często małżonkowie decydują się na kontynuację związku. W niektórych sytuacjach separacja okazuje się jednak pierwszym krokiem do rozwodu, czyli formalnego zakończenia związku. Uzyskanie separacji jest o wiele prostsze niż rozwodu. Polskie prawo szczególnie dba o dobro dzieci więc podczas orzekania separacji zwróci uwagę na ich sytuację.

Z czym wiąże się separacja?

Separacja oznacza zdjęcie z małżonków obowiązku wspólnego pożycia. Oznacza to, że małżonkowie mogą prowadzić całkiem odrębne gospodarstwa domowe i nie muszą mieszkać razem. Bardzo ważne jest również powstanie rozdzielności majątkowej. Po orzeczeniu separacji przez sąd każde z małżonków będzie dysponowało własnym majątkiem. Podczas orzekania separacji sąd może również zadecydować o podziale majątku, który powstał w trakcie małżeństwa. Jeśli po orzeczeniu separacji małżonek weźmie kredyt bankowy, to obowiązek spłaty będzie spoczywał tylko na nim. W przypadku orzeczenia separacji w akcje małżeństwa pojawia się zapis, który o tym informuje. Małżonkowie będą również odsunięci od dziedziczenia ustawowego. Sąd orzeknie również które z małżonków ponosi winę na rozpad pożycia. Po orzeczeniu separacji następuje również uchylenie domniemania, że urodzone dziecko jest dzieckiem męża.

Przesłanki pozytywne

Należą do nich okoliczności, które przemawiają za orzeczeniem separacji. Warunkiem separacji jest wystąpienie rozkładu pożycia małżeńskiego. Nie ma jednak konieczności wykazania, że jest to trwały rozkład (jak w przypadku rozwodu). Sąd orzeknie zatem separację nawet wtedy, gdy widzi szansę na powrót małżonków do normalnego wspólnego życia. Każdy z małżonków może w tym przypadku wnieść o separację. Pożycie małżeńskie rozumiane jest jako wspólnota duchowa, fizyczna i gospodarcza. Sąd może wziąć pod uwagę różne czynniki, które przemawiają za orzeczeniem separacji. Można do nich zaliczyć chęć czasu na przemyślenie pewnych spraw lub ujawnienie dużych zmian w planach życiowych małżonków.

Przesłanki negatywne

Te okoliczności będą utrudniały orzeczenie separacji przez sąd. Pierwszym czynnikiem branym pod uwagę jest dobro wspólnych małoletnich dzieci. Jeśli sąd stwierdzi, że w przypadku separacji ucierpi dobro dzieci, nie będzie mógł jej orzec. Podczas analizy sytuacji rodzinnej sąd sprawdzi relacje dzieci z rodzicami. Przyjrzy się również zaangażowaniu obojga rodziców w wychowanie i rozwój dzieci. Drugą przesłanką negatywną jest sprzeczność separacji z zasadami współżycia społecznego. Nie można zatem orzec separacji, gdy jedno z małżonków jest nieuleczalnie chore, a separacja oznaczałaby dla niego dodatkową trudność. Za niezgodne z zasadami społecznymi jest również orzeczenie separacji, której celem jest szykanowanie współmałżonka.